Durum: İşçiler yatay sontaj işlerine başlanacak yeri hazırlamak için yumuşak toprak zemini kepçe yardımı ile kazmaktadır. İşçilerden biri 3 metreden daha derin çukura inerek kontrolleri yapmakta, diğeri ise aşağıda çalışan arkadaşını gözetmektedir.
İşçilerin bu çalışmalar sırasında karşılaşabileceği tehlikeleri tanımlayabilir misiniz ?
Neler Olabilir?
- İşçi kazı alanının yan yüzeylerindeki toprakların kayması (çökmesi) sonucu toprak altında kalabilir.
- Kaza alanını gözetleyen kişi, (dengesini kaybederek ya da bastığı zeminin çökmesi sonucu) aşağıya düşebilir.
- İş makinasının altındaki toprağın çökmesi sonucu iş makinası kazı alanına düşebilir.
- İş makinası işçinin üzerine düşebilir.
Ne yapılmalı ?
- Kazı ve kanal açma en tehlikeli inşaat işleri arasındadır.
- Çalışmalar, işveren tarafından görevlendirilen ehil kişi gözetiminde yapılır.
- İşçiler korumasız çukurlara, hendeklere asla girmemelidir.
- Kazı yapılan yer (kaya gibi sağlam bir zemin olmadığı sürece) 1,5 metre veya daha derin (olacak) ise –toprak kaymalarına karşı – önlem alınmalıdır.
- 122 cm’den daha derin hendek ve çukurlar için, merdiven gibi güvenli iniş çıkışı sağlayacak ekipman bulundurulmalıdır. Destek ve setlerin iniş ve çıkış için kullanılması engellenmelidir.
- Kazılarda zemin yapısı, iklim koşulları, kazı alanı yakınlarında meydana gelebilecek sarsıntılar, çevredeki su kaynakları ve fazla yük kuvvetleri göz önünde bulundurularak uygun şev açıları belirlenir ve/veya statik hesabı yapılmış uygun destek ve setler kullanılmalıdır. Kazı yüzeyleri, şevlerin eğimi ve yüksekliği zeminin yapısına, sağlamlığına ve çalışma yöntemlerine uygun seçilmelidir.
- Ağır ekipmanlar hendek / çukur kenarlarından uzakta bulundurulmalıdır.
- malzeme veya cisim düşmesine, su baskını tehlikesine ve insanların düşmesine karşı uygun tedbirler alınmalıdır.
- Kazılmış toprak ve malzeme hendek kenarından en az 0.6 m uzakta tutulmalıdır.
- Kazı alanında (yer altında) olabilecek elektrik, gaz, su, iletişim hatları gibi sistemlerin yeri ve derinliği önceden öğrenilmelidir.
- Her vardiya başlangıcında kazı yeri, hendekler kontrol edilmelidir.
- şiddetli yağmur ve su baskını gibi durumlar sonrası kazı yeri kontrol edilmelidir.
- Yükseltilmiş yükler veya askıya alınmış malzeme altında çalışmayın.
- 122 cm’den daha derin kazılarda oksijen eksikliği, tehlikeli dumanlar ve toksik gazlar gibi atmosferik tehlikeleri test (kontrol) edin.
- İşçiler yüksek görünürlü giysiler giymelidir.
Ayrıca;
- İş yerindeki risk değerlendirmesi ve acil durum planında yüksekten düşme ile ilgili hususlara yer verilmeli,
- Yüksekten düşen kazalıları kurtarmak için uygun sedye ve diğer acil müdahale malzemesi sahada kolay ulaşılabilir yerde bulundurulmalı, bunların kullanımı konusunda – iş yeri sağlık birimince – uygulamalı eğitim yapılmış olmalı,
- öncelikle 112 acil servise, iş yeri hekimine, diğer sağlık görevlisine haber verilmeli, kazalıya onların müdahale etmesi sağlanmalı, bunun olası ve makül olmadığı durumunda temel ilk yardım eğitimi görmüş, ilk yardım ve kurtarma ekibi ilk müdahalede bulunmalı,
- Kurtarma ekibi öncelikle kendi güvenliklerini sağlamalı, baret ve tam vücut kemeri (paraşüt tipi emniyet kemeri) kullanmalı ve bunlar uygun bir sapan ile vinç kancasına bağlanmalı,
- Kurtarma vincinin kancasının emniyet mandalı olmalı, kurtarma sepeti ve sapanlar periyodik olarak kontrol edilmiş olmalı(dır),
* Kim. Müh., İş Sağlığı+İşletme Yönetimi Bilim Uzmanı Çalışma Bakanlığı Eski İş Güvenliği Müfettişi (1978-1985) İş Güvenliği Uzmanı (A Sınıfı Sertifikalı) Fişek Enstitüsü Çalışan Çocuklar Bilim ve Eylem Merkezi Vakfı Denetim Kurulu Üyesi
(Tablo ve görsellere PDF üzerinden ulaşabilirsiniz.)