Durum: Dökümhanede, endüksiyon ocağında ergitilen çeliğin potalara doldurulması, vinçle taşınarak elle kalıplara boşaltılması sırasında çalışma ortamında gaz ölçümü yapılmaktadır. Çalışanların bu çalışmalar sırasında karşılaşabileceği tehlikeleri tanımlayabilir misiniz?
Neler Olabilir?
1. Ergimiş metal potaya alınması sırasında dökülebilir, saçılabilir,
2. “Potanın delinmesi” sonucu ergimiş metal etrafa saçılabilir,
3. Pota içerisinde su (damlası) olması durumunda patlayarak etrafa yayılabilir,
4. Potayı taşıyan vincin halatı kopabilir veya vinç düşebilir, ergimiş metal etrafa sıçrayabilir,
5. Dökümün kalıplara alınması (ergimiş metalin kalıplara doldurulması) sırasında ergimiş metal patlayarak etrafa saçılabilir,
6. Etrafa saçılabilen ergimiş metal çalışanların üzerine, gözüne, yüzüne gelebilir,
7. Döküm esnasında açığa çıkan gaz ve dumanlar, çalışma ortamında bulunan herkesi (dökümü yapanları, çalışma ortamı – gaz – ölçümü yapanları ve yöneticileri (solunum yollu ile) etkileyebilir,
8. Kızılötesi ve morötesi (infrared ve ultaviole) ışınlar gözlere zarar verebilir.
9. Çalışma yüzeyindeki malzemelere, kalıplara takılıp düşme kazası olabilir.
Ne yapılmalı?
1. Çalışma ortamına giren herkese (ortam – gaz -ölçümü yapacaklara da); çalışma ortamında, çalışma sırasında oluşabilecek tehlikeler, bunların riskleri ve alınabilecek önlemler konusunda bilgilendirme (eğitim) yapılmalı ve kaydedilmelidir.
2. Çalışma ortamında, önceden yapılan risk değerlendirmesinde belirtilen “Kişisel Koruyucu Donanımlar”; orada bulunan herkese (iş yeri sahibi, yöneticiler, çalışanlar ve çalışma ortamı ölçümü yapmaya gelenlere) verilmeli, (gerekirse) bunların nasıl kullanılacağı öğretilmeli,
3. Döküm alma ve kalıplara doldurma sırasında; dökümcüler için onaylanmış (ısıya dayanıklı, uzun kollu) iş elbisesi, iş güvenliği ayakkabısı, iş güvenliği gözlüğü, yüz siperlikli bareti olmayanların sahada bulunmasına izin verilmemelidir,
4. Döküm alma ve potalara dol durma işini yapan çalışanlar ile bu işlem sırasında çalışanların sunuk (maruz) kalabileceği gazı ölçenlere; gazlara karşı filtreli (Örneğin: ABEK – filtreli yarım yüz maskesi) kullandırılmalıdır.
5. Dökümhanede bulunan kaldırma araçları (vinçler) yetkili – uzman kişilerce en geç üç ayda bir kontrol edilmelidir.
6. Vinçi kullananlar (operatörler) vincin güvenli kullanımı konusunda eğitim ve sertifika almış olmalıdırlar.
7. Dökümhanede; çalışma ortamında gaz, toz, gürültü ve termal – konfor ölçümü yapmaya gelenler den; (a) İşe giriş ve periyodik sağlık raporları, (b) yapacakları işe ilgili – risk değerlendirmesi, (c) yapacakları çalışma ile ilgili iş sağlığı ve güvenliği eğitim sertifikası ve (d) SGK bildirgeleri ‘de firmalarının / – kuruluşlarının akreditasyon belgeleri ile birlikte istenmelidir.
* Kim. Müh., İş Sağlığı+İşletme Yönetimi Bilim Uzmanı
Çalışma Bakanlığı Eski İş Güvenliği Müfettişi (1978-1985)
İş Güvenliği Uzmanı (A Sınıfı Sertifikalı)
Fişek Enstitüsü Çalışan Çocuklar Bilim ve Eylem Merkezi Vakfı Denetim Kurulu Üyesi
(Tablo ve görsellere PDF üzerinden ulaşabilirsiniz.)