Durum: Ekonomik değeri olan, düzgün bir geometrik şekle sahip olmayan, ST makineleri ile kesilebilecek boyutlardaki mermer kütlesinin (Molozun) kesilmesi sırasında işçi; makinayı çalıştırmakta, kesilen ve kırılan değişik ağırlık ve boyuttaki mermer parçalarını (kütlelerini) makinanın su jeti ile ıslatılan ağzından alarak uzaklaştırmaktadır.
İşçinin bu işlemeleri yaparken karşılaşabileceği tehlikeleri tanımlayabilir misiniz?
Neler Olabilir ?
- En az yedi basamakla çıkılan ve korkuluğu olmayan merdivenden inerken ya da çıkarken düşebilir.
- Düzgün bir şekli olmayan, kesilme sırasında su jeti ile sürekli ıslatılan mermer kütlesi (moloz) üzerinden ayağı kayıp, yüksekten düşebilir.
- Mermer kütlesi üzerinden, çok hızlı devirde dönerek kesme işlemini gerçekleştiren makinanın testeresi (bıçağı) üzerine düşerek çok ciddi bir tehlike ile karşılaşabilir.
- Kesilen parçaları makinanın ağzından almaya çalışırken; ıslanmaya karşı kullandığı önlüğünü ya da giysilerini makinaya kaptırabilir.
- Eğilip, kalkma gibi hareketi sırasında makinenin bir yerine çarparak (ör:başını) yaralanabilir ya da aşağıya düşebilir.
- Olası bir elektrik kaçağında, elektrik çarpabilir.
- Uygun olmayan pozisyonlarda çalışma, eğilip kesilen şekilsiz mermer parçalarını alıp götürme ya da atık toplama konteynırına atma sırasında, bel incinmesi gibi kas – iskelet sistemi rahatsızlıkları olabilir.
- Mermerin kesilmesi sırasında yüksek düzeyde gürültü oluşmaktadır. İşitme kaybına uğrayabilir.
- Islak ve soğuk ortamda çalışması nedeniyle, bu tür ortam koşullarından kaynaklanan, romatizma başta olmak üzere değişik hastalıklara yakalanabilir.
Ne yapılmalı ?
1.Çalışma platformunun merdiven basamaklarının yüksekliği ve genişliği standartlara uygun olmalı, ıslak ortamda kaymaz ve su tutmaz özellikte olmalı, merdivenin her iki tarafında da trabzan bulunmalıdır.
2.Makinenin periyodik bakımı düzenli yapılmalı, gövde topraklaması olmalı, elektrik panolarında kaçak akım rölesi bulunmalı ve en geç her yıl yetkili ve yetkin elektrikçilere kontrol ve test ettirilmelidir.
3.İşçi (operatör) makinanın kesme ağzına – kesinlikle – uzanarak, kesilen artık malzemeyi almaya kalkışmamalı, kesilen parçalar uzaktan bir takım mekanik araçlarla (bu iş için tasarlanmış kanca vb.) çekerek / iterek almalıdır.
4.İşçinin önlüğü ve iş elbisesinin (giysilerinin) kolları, olası bir takılma durumunda kolayca sökülerek – çalışanın üzerinden- çıkabilecek özellikte olmalıdır.
5.İşçinin iş çizmesi kaymaz tabanlı, çelik ya da kompozit burunlu olmalıdır.
6.İşçi yüz siperlikli baret ve kulak (işitme) koruyucusu kullanmalıdır.
7.Yapılan iş bir yüksekte çalışmadır. Bu nedenle işe girişte ve periyo dik muayenelerde bu durum göz önünde bulundurulmalıdır.
8.Çalışanlara; (a)Kimyasal, fiziksel (gürültü, titreşim, olağan dışı sıcaklıklar –soğuk , sıcak ortam- ve nem gibi) ve ergonomik risk etmenleri, (b) Ağırlık kaldırma ve bel sağlığı,(c) İş ekipmanlarının güvenli kullanımı, (d) Kişisel koruyucu donanım kullanımı gibi konularda iş sağlığı ve güvenliği eğitimi (yetişkinlere verilecek eğitim yöntemleri ile uygun görsel araçlar – kullanılarak, yeterli sürelerde) yet kin iş güvenliği uzmanı ve iş yeri hekimlerince eğitimler verilmelidir.
9.İşe giriş ve her yıl yapılacak (periyodik) sağlık muayenelerinde; – yetkili ve yetkin kişilerce kulak odi – yogramları ve akciğer grafileri çekilmeli, solunum fonksiyon testleri, – yapılmalı ve bunlar değerlendirilmelidir.
* Kim. Müh., İş Sağlığı+İşletme Yönetimi Bilim Uzmanı Çalışma Bakanlığı Eski İş Güvenliği Müfettişi (1978-1985) İş Güvenliği Uzmanı (A Sınıfı Sertifikalı) Fişek Enstitüsü Çalışan Çocuklar Bilim ve Eylem Merkezi Vakfı Denetim Kurulu Üyesi